Golf van nieuwe orders blaast marinescheepswerven nieuw leven in
16 oktober 2025
- Toenemende geopolitieke spanningen geven de marinescheepsbouw nieuw momentum na jaren van consolidatie.
- De orderportefeuilles van toonaangevende scheepsbouwers groeien snel, wat ruimte biedt voor uitbreiding, maar het blijft een uitdaging om de productiecapaciteit tijdig op te schalen.
Belangrijkste risico's: Verschuivingen in het overheidsbeleid, bezuinigingen op defensiebudgetten, exportcontroles en sancties, politieke risico's in landen van klanten, volatiliteit van het handelsbeleid, afhankelijkheid van overheidscontracten, vertragingen en kostenoverschrijdingen van projecten, betrouwbaarheid van onderaannemers en leveranciers, cyberbeveiligingsbedreigingen, technologische veroudering, mislukkingen op het gebied van R&D. Deze factoren kunnen leiden tot aanzienlijke verliezen, en eerdere rally's doen zich mogelijk niet meer voor.
Toen de Britse defensiesector in september een overeenkomst van 10 miljard pond sloot om oorlogsschepen naar Noorwegen te exporteren, leek de aankondiging een opleving van de slinkende scheepswerven van het land in te luiden. De Noorse regering heeft de overeenkomst getekend voor de aankoop van ten minste vijf Type 26 fregatten van Britse scheepsbouwers, in een poging om de veiligheid in het Noordpoolgebied en de Noord-Atlantische Oceaan te versterken.1
De fregatten zullen voornamelijk gebouwd worden door BAE Systems, de grootste defensieaannemer van het VK2, met eerste leveringen verwacht in 2030. Kort daarna werd gemeld dat Babcock International, een andere Britse aannemer, in vergevorderde besprekingen was om Type-31 fregatten voor Denemarken en Zweden te produceren3.
Nadat de defensie-uitgaven aan het einde van de Koude Oorlog in de jaren 90 afnamen, daalde het aantal Britse marinescheepswerven aanzienlijk4, waarbij de capaciteit ook in andere westerse landen afnam. Vandaag breidt het echter weer uit in het VK, net als in de VS en een aantal andere landen.
CBO's schatting van de totale begroting van de marine volgens de plannen voor 2024 en 2025
Miljarden dollars in 2024
Bron: CBO (Congressional Budget Office), Een analyse van het scheepsbouwplan van de marine voor 2025, januari 2025, www.cbo.gov/publication/60732
Door toenemende geopolitieke spanningen moderniseren veel grote landen hun marines en moderniseren ze. Ze doen dit omdat handelsroutes in het Midden-Oosten en het Noordpoolgebied worden bedreigd, digitale onderzeese kabels in de Noordzee worden doorgesneden en de concurrentie toeneemt voor onderzeese natuurlijke hulpbronnen, waaronder olie, gas en essentiële mineralen5.
Toenemende vraag naar schepen, onderzeeërs en drones
Ter illustratie van de opleving in de marinescheepsbouwactiviteit wordt verwacht dat de defensie-uitgaven van de marine aanzienlijk zullen stijgen. Om nog maar te zwijgen van de Verenigde Staten, waar wordt voorgesteld om de marinebegroting te verhogen van 255 miljard dollar in 2025 tot 339 miljard dollar in 2054 (in de huidige Amerikaanse dollar van 2024).6 De focus ligt op multimissie-fregatten en destroyers, evenals op geavanceerde onderzeeërs, onbemande systemen en ondersteunende schepen.
China breidt zijn zeemacht snel uit, waardoor de Verenigde Staten, Australië, India en anderen reageren. Volgens de Amerikaanse Congressional Research Service zal de Chinese marine in 2025 naar verwachting 395 schepen hebben en in 2030 tot 435 groeien.7
Vergelijking van de vlootomvang van de marine (schatting 2024)
Bron: Amerikaans Ministerie van Oorlog, december 2024, Amerikaans Congres, januari 2025, IISS – The Military Balance 2024.
De VS reageert hierop met een ingrijpende heroverweging van zijn marine. Het aantal schepen zal naar verwachting toenemen van 287 in 2025 tot 291 in 2029, om vervolgens te stijgen tot meer dan 380 schepen in de jaren 2040 en 390 in 2054.8
Vijfjarenplan voor scheepsbouw van de Amerikaanse marine (FY 2025 – FY 2029)
| FY25 | FY26 | FY27 | FY28 | FY29 | Totaal | |
| Ballistische raketonderzeeër van de Columbia-klasse (SSBN-826) | 1 | 1 | 1 | 1 | 4 | |
| Aanvalsonderzeeër van de Virginia-klasse (SSN-774) | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 9 |
| Vliegkampschip van de Gerald R. Ford-klasse (CVN-78) | 0 | |||||
| Destroyer van de Arleigh Burke-klasse (DDG-51) | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 10 |
| FFG-62 fregat | 1 | 2 | 1 | 2 | 1 | 7 |
| LHA amfibisch aanvalsschip | 1 | 1 | ||||
| Amfibisch transportschip van de LPD-17 Flight II-klasse | 1 | 1 | 1 | 3 | ||
| Middelgroot landingsschip (LSM) | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 8 |
| Oiler van de John Lewis (TAO-205) klasse | 2 | 1 | 2 | 1 | 6 | |
| Lichte bevoorradings- en olietanker (TAOL) | 1 | 1 | 1 | 3 | ||
| Ondersteuningsschip voor onderzeeboten (AS[X]) | 1 | 1 | 2 | |||
| TAGOS(X) oceaanbewakingsschip | 1 | 1 | 1 | 1 | 4 | |
| TOTAAL | 6 | 11 | 14 | 13 | 13 | 57 |
| Verwachte totale omvang van de marine | 287 | 283 | 280 | 286 | 291 | Geen info |
Bron: Congressional Research Service, gebaseerd op de marinebegroting voor 2025 zoals ingediend.
Net als in andere defensiesectoren voegen marines drones toe aan hun uitrusting. Maritieme drones fungeren als ‘force multipliers’9: ze worden ingezet voor verkenning, mijnenbestrijding en precisieaanvallen. Ze vormen een aanvulling op fregatten en onderzeeërs, geen vervanging.
Toch moeten we in gedachten houden dat de stijgende vraag ook risico's met zich meebrengt, bijvoorbeeld contractannuleringen, afnemende geopolitieke spanningen, herprioritering van begrotingen, escalatie van projectkosten, valutaschommelingen en intrekking van exportvergunningen kunnen allemaal de ordervolumes en winsten aanzienlijk verminderen.
Schaalvergroting om te voldoen aan de groei van het orderboek
Wat betekent dit voor de westerse defensieaannemers met marinescheepswerven? Kortom, ze moeten hun capaciteit snel uitbreiden.
In het VK breidt Babcock International zijn scheepswerven uit en verbetert ze12. Ondertussen heeft de Zweedse defensiegroep Saab in augustus 2025 het metaalvervormingsbedrijf Deform overgenomen om zijn toeleveringsketen voor speciale onderdelen die gebruikt worden bij de productie van onderzeeërs te versterken13.
Voor veel van deze bedrijven, net als voor een groot deel van de defensie-industrie in het algemeen, biedt de groei van de orderportefeuilles meer vertrouwen over de inkomsten in de komende jaren. Daar staat echter het risico tegenover dat ze moeite zullen hebben om voldoende op te schalen om de schepen en onderzeeërs die de marines nodig hebben op tijd te leveren. Arbeidstekorten, knelpunten in de toeleveringsketen, boetes voor te late levering, overschrijdingen van automatiseringsuitgaven en ongunstige veranderingen in ESG-gerelateerde inkoopregels kunnen de marges en het rendement van de aandelenkoers nadelig beïnvloeden.
Over het algemeen heeft de golf van nieuwe orders en de verwachting dat er nog meer zullen volgen, de aandelenkoersen hoger gedreven. Of dat zo doorgaat, hangt af van de verwachte verdere orders die binnenkomen, ondanks budgettaire beperkingen in sommige landen, en van de vraag of de bedrijven met succes opschalen.
3 Navy Lookout, september 2025.
5 Stiftung Wissenschaft und Politik, juli 2025.
6 Bron: CBO, Een analyse van het scheepsbouwplan van de marine voor 2025, januari 2025.
7 Bron: Amerikaans Congres, April 2025.
8 Bron: CBO, Een analyse van het scheepsbouwplan van de marine voor 2025, januari 2025.
9 Uitrusting die de doeltreffendheid van bestaande militaire middelen aanzienlijk verhoogt zonder ze te vervangen.
12 Bron: Defence Journal, september 2025.
13 Bron: SAAB, augustus 2025.
BELANGRIJKE INFORMATIE
Dit is marketingcommunicatie. Gelieve het prospectus van de UCITS en de KID/KIID te raadplegen voordat u een definitieve beleggingsbeslissing neemt. Deze documenten zijn beschikbaar in het Engels en de KID's/KIID's in de lokale talen en zijn gratis verkrijgbaar op www.vaneck.com, van VanEck Asset Management B.V. (de “beheermaatschappij”) of, indien van toepassing, van het betreffende Facilitair kantoor in uw land.
Voor beleggers in Zwitserland: VanEck Switzerland AG, met hoofdkantoor in Genferstrasse 21, 8002 Zurich, Zwitserland, is door de beheermaatschappij aangesteld als distributeur van VanEck-producten in Zwitserland. Een exemplaar van het meest recente prospectus, de statuten, het essentiële-informatiedocument, het jaarverslag en het halfjaarverslag kunt u vinden op onze website www.vaneck.com of kosteloos verkrijgen bij de vertegenwoordiger in Zwitserland: Zeidler Regulatory Services (Zwitserland) AG, Stadthausstrasse 14, CH-8400 Winterthur, Zwitserland. Zwitsers betaalkantoor: Helvetische Bank AG, Seefeldstrasse 215, CH-8008 Zürich.
Voor beleggers in het Verenigd Koninkrijk: Dit is een marketingcommunicatie gericht op door FCA gereguleerde financiële tussenpersonen. Particuliere klanten dienen niet te vertrouwen op de verstrekte informatie en dienen de hulp van een financiële intermediair in te roepen voor beleggingsadvies. VanEck Securities UK Limited (FRN: 1002854) is een aangestelde vertegenwoordiger van Sturgeon Ventures LLP (FRN: 452811), is geautoriseerd en gereguleerd door de Financial Conduct Authority (FCA) in het Verenigd Koninkrijk, om VanEck-producten te distribueren naar door de FCA gereguleerde financiële intermediairs en Wealth Managers.
Deze informatie is afkomstig van VanEck (Europe) GmbH, die geautoriseerd is als een beleggingsonderneming in de EER onder MiFID volgens de richtlijn betreffende markten voor financiële instrumenten ("MiFiD"). Het geregistreerde adres van VanEck (Europe) GmbH is Kreuznacher Str. 30, 60486 Frankfurt, Duitsland, en is door de beheermaatschappij aangesteld als distributeur van VanEck-producten in Europa. De beheermaatschappij is opgericht naar Nederlands recht en geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
Dit materiaal is uitsluitend bedoeld als algemene en voorlopige informatie en mag niet worden opgevat als beleggings-, juridisch of fiscaal advies. VanEck (Europe) GmbH en de aan haar gelieerde bedrijven (samen "VanEck") aanvaarden geen aansprakelijkheid met betrekking tot een beleggings-, desinvesterings- of aanhoudingsbeslissing op basis van deze informatie. De visies en meningen die hier worden gegeven, zijn die van de auteur(s) en komen niet noodzakelijkerwijs overeen met die van VanEck. De meningen zijn actueel op de datum van publicatie en kunnen worden aangepast op basis van veranderende marktomstandigheden. Wij achten de informatie die afkomstig is van derden, betrouwbaar. Deze informatie is echter niet onafhankelijk gecontroleerd. De nauwkeurigheid en volledigheid ervan kunnen daarom niet worden gegarandeerd.
De indicatieve intrinsieke waarde (iNAV) van de UCITS is beschikbaar op Bloomberg. Voor meer informatie over de gereglementeerde markten waar de ETF is opgenomen, wordt verwezen naar het hoofdstuk Handelsinformatie op de ETF-pagina op www.vaneck.com. Beleggen in de ETF moet worden geïnterpreteerd als het verwerven van aandelen van de ETF en niet van de onderliggende bezittingen.
Beleggen brengt risico's met zich mee, waaronder mogelijk verlies van de hoofdsom. Beleggers moeten rechten van deelneming in de UCITS kopen en verkopen op de secundaire markt via een tussenpersoon (bijv. een broker) en kunnen gewoonlijk niet rechtstreeks aan de UCITS worden terugverkocht. Er kunnen makelaarskosten ontstaan. De aankoopprijs kan hoger zijn dan, of de verkoopprijs kan lager zijn dan de huidige intrinsieke waarde. De beheermaatschappij kan de marketing van de UCITS in een of meer rechtsgebieden beëindigen. De samenvatting van de rechten van beleggers is in het Engels beschikbaar op: summary-of-investor-rights_sept2025.pdf. Raadpleeg de ETF-woordenlijst | VanEck voor onbekende technische termen.
Niets in dit materiaal mag in welke vorm dan ook worden verveelvoudigd en er mag ook niet naar worden verwezen in andere publicaties zonder de uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van VanEck.
© VanEck (Europe) GmbH ©VanEck Switzerland AG © VanEck Securities UK Limited
Belangrijke kennisgeving
Uitsluitend voor informatie- en advertentiedoeleinden.
Deze informatie is afkomstig van VanEck (Europe) GmbH. VanEck (Europe) GmbH is aangesteld als distributeur van VanEck-producten in Europa door VanEck Asset Management B.V., een beheermaatschappij onder Nederlands recht en geregistreerd bij de Nederlandse Autoriteit Financiële Markten (AFM). VanEck (Europe) GmbH, met als vestigingsadres Kreuznacher Str. 30, 60486 Frankfurt, Duitsland, is een financiële dienstverlener die onder toezicht staat van BaFin, de Duitse toezichthouder voor de financiële markten. De informatie is uitsluitend bedoeld om beleggers te voorzien van algemene en voorlopige informatie en mag niet worden opgevat als beleggings-, juridisch of fiscaal advies. VanEck (Europe) GmbH en de aan VanEck (Europe) GmbH verbonden en gelieerde bedrijven (samen "VanEck") wijzen elke aansprakelijkheid van de hand met betrekking tot beslissingen die de belegger op basis van deze informatie neemt ten aanzien van het kopen, verkopen of aanhouden van beleggingen. De visies en meningen die hier worden gegeven, zijn die van de auteur(s) en komen niet noodzakelijkerwijs overeen met die van VanEck. De meningen zijn actueel op de datum van publicatie en kunnen worden aangepast op basis van veranderende marktomstandigheden. Bepaalde verklaringen in deze bijdrage kunnen ramingen, voorspellingen en andere op de toekomst gerichte verklaringen zijn die niet overeenkomen met de werkelijkheid. Wij achten de informatie die afkomstig is van derden, betrouwbaar. Deze informatie is echter niet onafhankelijk gecontroleerd. De nauwkeurigheid en volledigheid ervan kunnen daarom niet worden gegarandeerd. Alle indices die worden vermeld, zijn maatstaven voor het vergelijken van algemene marktsectoren en rendementen. Het is niet mogelijk om rechtstreeks in een index te beleggen.
Alle rendementsgegevens hebben betrekking op het verleden en bieden geen garantie voor toekomstige resultaten. Beleggen brengt risico's met zich mee, waaronder mogelijk verlies van de hoofdsom. Lees het prospectus en de essentiële beleggersinformatie voordat u gaat beleggen.
Niets in dit materiaal mag in welke vorm dan ook worden verveelvoudigd en er mag ook niet naar worden verwezen in andere publicaties zonder de uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van VanEck.
© VanEck (Europe) GmbH
Gerelateerde inzichten
Related Insights
12 november 2025
11 november 2025
10 september 2025
12 november 2025
11 november 2025
10 september 2025